التهاب گوش چسبنده چیست؟ – راه ها و روش های درمان بیماری گوش چسبنده
التهاب گوش چسبنده، که با نام علمی اوتیت مدیا با افیوژن شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین علل کاهش شنوایی در کودکان است. این وضعیت، که در آن مایع چسبناکی پشت پرده گوش تجمع می‌یابد، می‌تواند منجر به اختلالات شنوایی و در نتیجه تأخیر در رشد گفتاری و زبانی شود. جدیدترین روش‌های تهویه‌ای مانند گذاشتن لوله‌های تیمپانوستومی است که به خروج مایع کمک کرده و از تجمع مجدد آن جلوگیری می‌کند. در برخی موارد، داروهایی مانند انتی‌هیستامین‌ها و دئوکنژستانت‌ها نیز برای کاهش التهاب و تورم مؤثر هستند. از نظر آماری، حدود ۸۰ درصد کودکان تا سن ۱۰ سالگی دست‌کم یک بار با این مشکل مواجه می‌شوند.
گوش چسبنده چیست؟
تجمع غیر طبیعی مایعات در گوش میانی سبب بروز التهابی به نام گوش چسبنده می‌شود. در گوش میانی انسان، به طور طبیعی مایعاتی وجود دارد که به عملکرد صحیح و طبیعی آن کمک می‌کند. این مایعات با گذشت زمان به خودی خود از بین می‌روند. در افرادی که دائماً حالت سرماخوردگی دارند یا شیپور استاش آن‌ها دچار تورم و التهاب باشد این مایعات به طور طبیعی از بین نمی‌روند و در گوش میانی آن‌ها تجمع می‌کنند و در مواقعی سبب بروز عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) می‌شوند. در اثر این جمع شدن بیش از حد مایعات، حالت غلیظ و چسبناک به خود می‌گیرند و به اصطلاح باعث چسبندگی گوش می‌شوند. به دلیل اینکه کودکان از شیپور استاش نازک‌تر و صاف‌تری نسبت به بزرگسالان برخوردار هستند و به علت سیستم ایمنی ضعیف‌ترشان بیشتر در معرض سرماخوردگی و بیماری‌های عفونی قرار می‌گیرند، گوش چسبنده در کودکان شایع تر می‌باشد.
علت شکل گیری گوش چسبنده چیست؟
همانطور که ذکر کردیم، عمدتاً گوش چسبنده در اثر اختلالات گوش میانی رخ می‌دهد. بنابراین هر دلیلی که عملکرد صحیح مایعات گوش میانی را تحت تاثیر قرار دهد، می‌تواند در بروز گوش چسبنده نقش داشته باشد. برخی از شایع ترین دلایل به وجود آمدن گوش چسبنده عبارتنداز؛
اختلال عملکرد شیپور استاش
به طور کلی شیپور استاش باعث ورود هوا به گوش میانی و خارج شدن برخی از مایعات از آن می‌شود. زمانی که شیپور استاش دچار التهاب یا تورم شود، احتمال تجمع مایعات در گوش میانی افزایش می‌یابد و سبب گوش چسبنده می‌شود.
سرماخوردگی و بیماری های عفونی
در اثر افزایش به وجود آمدن چرک و عفونت در بیماری‌هایی نظیر سرماخوردگی و آنفولانزا، میزان تجمع مایعات گوش میانی بیشتر می‌شود و چسبندگی گوش رخ می‌دهد.
حساسیت یا آلرژی
عمدتاً حساسیت‌ها و آلرژی‌ها سبب متورم شدن شیپور استاش و در نتیجه انسداد مسیر آن می‌شود، همین امر سبب تنگ‌تر شدن مسیر شیپور استاش و التهاب گوش چسبنده می‌شود.
دخانیات
مصرف دخانیات یا قرار گرفتن در معرض دود آن، میزان چرک و خلط دستگاه تنفسی و شیپور استاش را افزایش می‌دهد و در نتیجه افزایش حجم مایعات در گوش میانی و غلیظ شدن آن‌ها می‌شود که گوش چسبنده را به دنبال دارد.
در صورتی که هرکدام از این دلایل برطرف نشود، سبب جمع شدن طولانی مدت این مایعات در گوش میانی می‌شود که خود سبب بروز مشکلات دیگر می‌شود. این عفونت‌ها ممکن است به گوش داخلی یا مجرای گوش نیز سرایت کند.
علائم گوش چسبنده چیست؟
افت شنوایی از شایع‌ترین و مهم‌ترین علائم گوش چسبنده می‌باشد. کم شنوایی ممکن است در یک سمت یا در هر دو سمت گوش خود را ظاهر کند. در این حالت شما احساس می‌کنید یک گوش‌گیر در گوش خود قرار داده‌اید و صداها رو خفه و گنگ می‌شنوید.
با این حال علائم بیماری گوش چسبنده شباهت زیادی با سایر بیماری‌های شنوایی دارد و به منظور تشخیص آن، توجه به سایر علائم ضروری می‌باشد.
- خواب آلودگی غیر طبیعی
- عدم تمرکز
- درد گوش
- وزوز گوش
- احساس پر بودن یا ترکیدن گوش در هنگام بلع غذا
در صورتی که فرزند خردسالی دارید که نمی‌تواند این علائم را به زبان بیاورد، توجه به برخی رفتارهای آن می‌تواند در تشخیص این بیماری کمک کند.
- تغییر در رفتار آن‌ها (پرخاشگری، عصبانیت و کلافگی)
- زمانی که او را صدا می‌زنید پاسخی دریافت نمی‌کنید.
- از شما می‌خواهد صدای تلوزیون را زیادتر از حد معمول کنید.
- درخواست می‌کند دوباره حرف خود را تکرار کنید.
همچنین کودکان به علت اینکه صدای خود را به خوبی نمی‌شوند، سعی می‌کنند بلندتر از حد نرمال صحبت کنند به حالتی که انگار در حال فریاد زدن هستند.
تفاوت گوش چسبنده با عفونت گوش میانی
ممکن است برخی افراد به اشتباه این تفکر را داشته باشند که گوش چسبنده همان عفونت گوش میانی می‌باشد، اما در واقع این دو باهم تفاوت‌هایی دارند. بزرگترین و شایع‌ترین عارضه گوش چسبنده افت محسوس شنوایی می‌باشد، اما اوتیت میانی ممکن است تب، آسیب به پرده گوش، سرگیجه، اختلال در تعادل و غیره را به همراه داشته باشد که به منظور تشخیص و درمان آن مراجعه به متخصص ضروری می‌باشد.
تشخیص بیماری گوش چسبنده
به منظور تشخیص بیماری گوش چسبنده، متخصص گوش، حلق و بینی با استفاده از اتوسکوپ داخل فضای گوش را مشاهده می‌کند تا محل تجمع مایع را تشخیص دهد. اتسکوپ ابزاری به منظور معاینه پرده گوش، گوش میانی و گوش داخلی می‌باشد.
بسیاری از افراد ممکن است تجمع موم در کانال گوش و همچنین نفوذ آب به گوش را با بیماری گوش چسبنده اشتباه بگیرند. متخصص پس از مشاهده محل تجمع، می‌تواند تشخیص دهد که کدام یک از این موارد، برای بیمار به وجود آمده است.
راه ها و روش های درمان گوش چسبنده
همانطور که بیان شد، مایعاتی که در گوش میانی قرار دارند به طور طبیعی از بین می‌روند. در صورتی که فرد دچار بیماری گوش چسبنده شده باشد با توجه به تجمع این مایعات و غلیظ‌تر و چسبناک‌تر شدن آن‌ها، از بین رفتنشان کمی دشوار تر می‌باشد. با این حال پس از گذشت چند روز از بین می‌روند. اگر بعد از گذشتن یک ماه احساس چسبندگی در گوش خود می‌کنید به متخصص مراجعه کنید. متخصصین با استفاده از برخی راه‌ها و روش‌ها به درمان گوش چسبنده می‌پردازند.
آنتی بیوتیک
متخصصین با بررسی میزان شدت درگیری بیماران، به منظور جلوگیری از پخش شدن عفونت‌ها و کاهش التهاب و تورم گوش میانی از داروهای آنتی بیوتیک برای بیماران استفاده می‌کنند.
استفاده از سمعک
در این روش متخصصین، تا زمان از بین رفتن عفونت‌ها توسط آنتی بیوتیک‌ها و کاهش تجمع مایعات گوش میانی، سمعک های موقت تجویز می‌کنند.
عمل جراحی
در مواقعی که گوش چسبنده بیشتر از حدمعمول طول کشید و یا حجم مایعات در گوش میانی بسیار زیاد بود، متخصصین از نوعی عمل جراحی به نام آدنوئیدکتومی (adenoidectomy) استفاده می‌کنند. پزشکان در طی این عمل غدد آدنوئید که در پشت بینی قرار دارد را برمی‌دارند. این غدد در انتهای لوله استاش قرار دارند و سبب افزایش مایعات گوش میانی می‌شوند.
نکات نهایی التهاب گوش چسبنده
تجمع غیر معمول مایعات در گوش میانی سبب بروز بیماری گوش چسبنده می‌شود. چسبندگی گوش عموماً در اثر التهاب و تورم شیپور استاش و یا بیماری های عفونی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا به وجود می‌آید. البته دلایل دیگری مانند استفاده از دخانیات، حساسیت و آلرژی نیز تاثیر گذار است. مهم‌ترین و شایع‌ترین علائم گوش چسبنده افت محسوس شنوایی می‌باشد، به طوری که احساس می‌کنید صداها را به صورت خفه و گنگ می‌شنوید. چسبندگی گوش جز بیماری‌هایی می‌باشد که به طور طبیعی درمان می‌شود، اما درصورتی که بیشتر از یک ماه درگیر این بیماری هستید به متخصص مراجعه فرمایید. پزشکان پس از انجام بررسی های مورد نیاز از داروهای آنتی بیوتیک، سمعک های موقت و عمل جراحی استفاده می‌کنند.
کلینیک شنوایی سنجی طنین سمعک با بهره‌گیری از مجرب ترین و به‌روزترین متخصصین شنوایی آماده پاسخگویی به همراهان عزیز در حوزه های بیماری های شنوایی، خرید سمعک و تعمیر انواع سمعک می‌باشد.
