درمان افسردگی کودکان با بازی چگونه است؟
مردم اغلب به افسردگی به عنوان یک مشکل در بزرگسالی فکر می‌کنند، نه چیزی که کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما کودکان – به ویژه نوجوانان – معمولاً از افسردگی رنج می‌برند. این وضعیت با توانایی آنها برای عملکرد خوب در مدرسه و توسعه و حفظ روابط تداخل ایجاد می‌کند و می‌تواند عواقب پایداری داشته باشد، به خصوص اگر مورد توجه قرار نگیرد. علاوه بر این، در کودکان و نوجوانان، افسردگی اغلب با مشکلات رفتاری، سوء مصرف مواد و/یا سایر اختلالات روانی همراه است. متأسفانه، در کودکان و نوجوانان، افسردگی می‌تواند متفاوت از بزرگسالان ظاهر شود، بنابراین والدین همیشه قادر به تشخیص مشکل نیستند. در این مقاله در مورد افسردگی و درمان افسردگی کودکان با بازی بیشتر توضیح خواهیم داد.
بررسی اجمالی افسردگی
افسردگی یک بیماری قابل درمان است. روان درمانی (مشاوره)، داروها و سایر اقدامات می‌توانند علائم آن را کاهش دهند و به موفقیت کودکان و نوجوانان در مدرسه، ایجاد و حفظ روابط سالم و احساس اعتماد به نفس بیشتر آنها کمک کنند. در این مقاله به بررسی علل، عوامل خطر، علائم و نشانه‌ها و تشخیص افسردگی در کودکان و نوجوانان می‌پردازیم.
علت افسردگی
دلایل دقیق افسردگی مشخص نیست. مطالعات روی دوقلوها نشان می‌دهد که ژن‌ها و محیط هر دو نقش مهمی در ایجاد افسردگی دارند. علاوه بر این، رفتارها و افکار فرد می‌تواند در بروز و سیر افسردگی نقش داشته باشد. به عنوان مثال، تمایل افراد به بدبین بودن نسبت به آینده، خود و محیط اطراف، آنها را در معرض خطر افسردگی قرار می‌دهد. علاوه بر این، مشارکت محدود در فعالیت‌های پاداش دهنده (مثلاً فعال بودن یا برقراری ارتباط با دیگران) افراد را در معرض خطر افسردگی قرار می‌دهد. همچنین مواد شیمیایی موجود در مغز به نام انتقال دهنده‌های عصبی (مانند سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین) در بروز افسردگی نقش دارند. انتقال دهنده‌های عصبی به سلول‌های مغز اجازه می‌دهند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و نقش اساسی در تمام عملکردهای مغز از جمله حرکت، احساس، حافظه و احساسات دارند. داروهای ضد افسردگی و حتی روان درمانی برای معکوس کردن تغییرات غیر طبیعی در شیمی و عملکرد مغز طراحی شده‌اند.
عوامل خطر افسردگی
همیشه مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد افسردگی در یک فرد خاص می‌شود، اما عوامل خاصی وجود دارد که به نظر می‌رسد احتمال ابتلای کودک یا نوجوان به افسردگی را افزایش می‌دهد. این عوامل شامل:
- سابقه افسردگی در والدین یا خواهر و برادر
- مشکلات خانوادگی یا درگیری با اطرافیان
- قرار گرفتن در معرض ناملایمات اولیه (مانند سوء استفاده، غفلت، از دست دادن یک عزیز در اوایل زندگی)
- مشکلات با دوستان یا مدرسه
- نارسایی جنسیتی
- دیدگاه منفی یا مهارت‌های مقابله‌ای ضعیف
- حملات قبلی افسردگی
- سابقه اختلالات اضطرابی، ناتوانی‌های یادگیری، اختلال نقص توجه و بیش فعالی، یا نافرمانی یا مشکلات رفتاری قابل توجه
- سابقه آسیب مغزی یا وزن کم هنگام تولد
- بیماری مزمن پزشکی و/یا درد مزمن
علائم افسردگی در کودکان
افسردگی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد و شدت متفاوتی نیز دارد. بخشی از تنوع در این اختلال به این دلیل اتفاق می‌افتد که می‌تواند با بسیاری از اختلالات روانی دیگر همراه شود.
وقتی مردم در مورد افسردگی صحبت می‌کنند، معمولاً به چیزی اشاره می‌کنند که درمانگران بهداشتی و مشاوران آن را افسردگی اساسی تک قطبی (یا اختلال افسردگی اساسی) می‌نامند. برای تشخیص افسردگی اساسی تک قطبی، یک کودک یا نوجوان باید پنج علامت یا را تقریباً هر روز و به مدت حداقل دو هفته متوالی در طول روز داشته باشد.
- نوسانات خلقی مکرر
- احساس بی ارزشی
- گریه‌های مکرر
- کناره گیری اجتماعی
- مشکل در خوابیدن
- مشکل در تمرکز
- تغییر در اشتها
- احساس عصبانیت
- مشکلات تحصیلی (مانند کاهش نمرات، انجام ندادن کار مدرسه)
- از دست دادن انرژی یا خستگی
- عزت نفس پایین
- افکار مرگ یا خودکشی
- مسائل رفتاری (مثلاً به مشکل خوردن در مدرسه یا امتناع از مدرسه)
تشخیص افسردگی
اگر فرزندتان را نزد درمانگر بهداشتی یا مشاور ببرید تا او را از نظر افسردگی ارزیابی کند، مشاور احتمالاً یک معاینه فیزیکی کامل (و احتمالاً برخی از آزمایش‌ها) انجام می‌دهد تا مطمئن شود که مشکل پزشکی وجود ندارد که بتواند در بروز افسردگی مؤثر باشد. از این طریق بخش عمده‌ای از اطلاعات برای تشخیص به دست می‌آید. بسته به سن و طرز فکر کودک شما، ممکن است برای مشاور یا درمانگر مهم باشد که به طور خصوصی با کودک یا نوجوان شما صحبت کند.
اگر تشخیص داده شود که فرزند شما افسردگی دارد، ممکن است شما به عنوان والدین این تشخیص را زیر سوال ببرید. این موضوع خیلی اتفاق می‌افتد، به این دلیل که مردم راحت‌تر می‌توانند بپذیرند که تشخیص «پزشکی» مقصر است. در حقیقت، افسردگی یک تشخیص پزشکی است که می‌تواند تأثیر گسترده‌ای بر سلامتی فرد داشته باشد، اگرچه مردم همیشه آن را تشخیص نمی‌دهند. افراد مبتلا به افسردگی هم در شیمی و هم در ساختار مغزشان ناهنجاری‌هایی دارند و علائم افسردگی هم بر بدن و هم بر ذهن آنها تأثیر می گذارد. خوشبختانه، درمان‌های موثری وجود دارد که می‌تواند علائم آن را کاهش دهد.
دوره افسردگی
مطالعات نشان می‌دهد که در کودکانی که تحت درمان افسردگی قرار می‌گیرند، این وضعیت می‌تواند تقریباً 8 تا 13 ماه طول بکشد. پس از بهبودی، افسردگی حدود 30 تا 70 درصد از کودکان دوباره عود می‌کند. در نوجوانان، اعداد کمی متفاوت است. برای آنها، افسردگی ممکن است 4 تا 9 ماه طول بکشد و 20 تا 50 درصد ممکن است عود کند.
چه زمانی برای افسردگی باید به دنبال کمک باشید
والدین ممکن است مطمئن نباشند که آیا فرزندشان از افسردگی رنج می‌برد یا فقط مسائل عادی دوران کودکی یا نوجوانی را تجربه می‌کند. اگر والدین تغییری را در خلق و خوی کودک همراه با تغییر در عملکرد مشاهده کردند (مثلاً عملکرد در مدرسه یا تعامل با دوستان یا خانواده)، باید در اسرع وقت با یک پزشک تماس بگیرند.
انواع درمان‌های افسردگی کودکان
درمان شناختی- رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) تحقیقاتی‌ترین و علمی‌ترین روان درمانی برای درمان افسردگی در کودکان است. این نوع درمان یک رویکرد درمانی بسیار کاربردی و آسان برای درک است که بر توسعه مهارت‌ها و استراتژی‌های مقابله‌ای موثر تاکید دارد. در کودکان، معمولاً بیشتر بر مداخلات رفتاری تأکید می‌شود تا رشد بینش.
درمان افسردگی با بازی
بازی درمانی برای کودکان تأثیر گفتگو در بزرگسالان را دارد. این نوع درمان از بازی، به عنوان وسیله بیان طبیعی کودکان استفاده می‌کند تا به آنها کمک کند احساسات خود را راحت‌تر از طریق اسباب‌بازی به جای کلمات به اشتراک بگذارند. بازی زبان کودک و اسباب بازی‌ها کلمات کودک هستند. معمولا کودکان اغلب فاقد مهارت های‌شناختی برای بیان خود با کلمات هستند، اما به زبان بازی مسلط هستند. بازی درمانی به آنها این امکان را می‌دهد که خود را به شیوه‌ای که راحت‌تر هستند بیان کنند.
خانواده درمانی
خانواده درمانی معمولاً برای کودکانی که ممکن است افسرده باشند توصیه می‌شود. با هدف کمک به والدین و مراقبان برای یادگیری نحوه حمایت مؤثرتر و ایجاد محیطی کمتر استرس زا برای کودک. درمان فردی با کودکان زمانی موثرتر است که والدین و/یا مراقب نقش فعالی در درمان داشته باشند.
دارو
برخی از داروها برای درمان افسردگی در کودکان استفاده می‌شود و مانند روان درمانی ثابت شده است که موثر هستند. در حالی که استفاده از دارو برای درمان افسردگی در کودکان در چند دهه گذشته به طور پیوسته افزایش یافته است، نگرانی در مورد ایمنی استفاده از برخی داروها در کودکان همچنان وجود دارد.
ویژگی‌های بازی درمانی با کودک
- بازی درمانی به زبان کودکان کار می‌کند
بازی درمانی راهی برای بودن با کودک است که سطح رشد منحصر به فرد او را ارج می‌نهد و در این روش راه درمان کودک و کمک به وی زبان وی یعنی بازی است. مشاوران و درمانگران از بازی برای کمک به مراجعین خود، اغلب کودکان 3 تا 10 ساله، برای بیان بهتر و حل مشکلاتشان استفاده می‌کنند.
- بازی درمانی باعث ایجاد مهارت می‌شود
کودکان با بلوغ مهارت‌ها را توسعه می‌دهند. گاهی اوقات تجربیات از رشد مهارت‌های اساسی زندگی جلوگیری می‌کنند یا پاسخ‌های ناسازگاری ایجاد می‌کنند. بازی درمانی می‌تواند به کودکان کمک کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را دوباره بیاموزند و بهبود بخشند، از جمله: بهبود رفتار مسئولانه، حل مشکل، بهبود احترام به خود، ابراز احساسات و پرورش همدلی.
- بازی درمانی دامنه وسیعی دارد
تحقیقات نشان می‌دهد که بازی درمانی یک رویکرد درمانی مؤثر برای سلامت روان است، بدون در نظر گرفتن سن، جنسیت، یا ماهیت مشکل، و زمان بازی درمانی بهترین کاری را انجام می‌دهد که والدین، اعضای خانواده یا مراقب بتوانند به طور فعال در روند درمان مشارکت داشته باشند. بازی درمانی دارای شواهد تجربی است که از بهبود موارد زیر حمایت می‌کند: مشکلات رفتاری، مدیریت خشم، غم از دست دادن، اضطراب، افسردگی و موارد دیگر.
- بازی درمانی با سرعت بیشتری به درمان کودک کمک می‌کند
به نظر می‌رسد دوازده جلسه حداقل تعداد جلسات برای تأثیرگذاری بازی درمانی و بهبود قابل توجه و پایدار باشد. گاهی اوقات، اگر کودکان و خانواده‌ها قبلاً با درمانگر کار کرده باشند، می‌توانند در بازه زمانی کوتاه‌تری پیشرفت کنند.
بازی درمانی می‌تواند کل خانواده را درگیر کند
بازی درمانی کل خانواده را در روند بهبودی کودک درگیر می‌کند و درمان افسردگی کودکان در خانه در کنار اعضای خانواده امکان پذیر می‌شود. تحقیقات نشان داده است که کودکانی بیشترین سود را از بازی درمانی می‌برند که والدین آنها به طور فعال در درمان کودک شرکت می‌کنند. بازی درمانی به گونه‌ای طراحی شده است که کودک و والدین بتوانند در دوره درمان با مشاور شرکت کنند و همچنین بتوانند آموخته‌های خود را به خانه بیاورند و در آنجا نیز بازی درمانی را انجام دهند. خانواده درمانی راهی برای کودکان فراهم می‌کند تا یاد بگیرند که چگونه تعاملات خود را با والدین و خواهر و برادر خود اصلاح کنند. با انجام این کار، کل خانواده بهبود می‌یابد.
سخن آخر
افسردگی در کودکان و نوجوانان امری پیچیده است و درمان آن نیز به جلسات متعددی نیاز دارد. برای تشخیص افسردگی و درمان اختلال یادگیری ریاضی یا دیگر اختلالات لازم است با مشاوران و درمانگران با تجربه مشورت کنید. اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول و اختلال یادگیری ریاضی نیز از دیگر مشکلات کودکان است که برای درمان آن لازم است به درمانگر مراجعه کنید. برای کسب مشاوره برای درمان افسردگی کودکان کافیست با ما تماس بگیرید.
