شاید کودک شما هم اختلال یادگیری در نوشتن داشته باشد
صفحه اصلی » اختلال یادگیری » شاید کودک شما هم اختلال یادگیری در نوشتن داشته باشد
در صورتی که فرزند عزیز شما با مشکلاتی در نوشتن مواجه است یا احساس میکنید که در این حوزه به چالش کشیده شده است، بهتر است به جای نگرانی و سرزنش، به دنبال راهحلهای درمانی باشید. به خوشحالی، با کمک کارشناسان کاردرمانی، اختلالات یادگیری در نوشتن قابل بهبود هستند. اغلب افراد اشتباهاً فرض میکنند که کودکان مبتلا به اختلال یادگیری در نوشتن، هوش و استعداد کمتری دارند، درحالیکه ناتوانی در این زمینه هیچ ارتباطی با هوش و استعداد ندارد. این کودکان توانایی خوبی در مهارتهای گفتاری دارند، اما ممکن است مشکلاتی در انتقال افکار و ایدههای خود به نوشتار داشته باشند. اصطلاحاً، این اختلال بر مهارتهایی مانند دستخط، هجی، و نوشتن تأثیر میگذارد.
از آنجایی که مهارت نوشتن در زندگی آینده کودکان بسیار حائز اهمیت است، توصیه میشود که در صورت تشخیص این اختلال در فرزندان خود، بهترین راههای درمانی را انتخاب کنید. در این مقاله در مورد اختلال یادگیری نوشتن، انواع، علتها و راهکارهای مؤثر درمان آن، از دید یک روانشناس با تجربه در این زمینه صحبت خواهیم کرد.
اختلال یادگیری نوشتن چیست؟
به این نوع از اختلال در یادگیری، دیسگرافیا نیز گفته میشود؛ که با مشکلات در نوشتن مانند: کج و معوج نوشتن، وارونه نوشتن، کُند نویسی، دست خط بد، اشتباه در نقطهگذاری، ناتوانی در تبدیل گفتار به نوشتار و غلط املایی قابل تشخیص است.
در تعریف اختلال یادگیری در نوشتن باید گفت؛ یک نوع اختلال عصبی است که فقط محدود به کودکان نیست و میتواند بزرگسالان را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این اختلال میتواند خودبهخود آشکار شود؛ اما در اکثر موارد با اختلالات دیگری همچون: مشکل در خواندن و اختلالات گفتاری همراه است. لازم به ذکر است که دیسگرافیا، در افراد مبتلا به بیش فعالی شایع است.
دقت داشته باشید که اختلال یادگیری نوشتن با اختلال نارسا خوانی، متفاوت است؛ اگرچه در برخی از علائم، مانند مشکل در هجی کردن مشابه هستند. افراد مبتلا به اختلال یادگیری در نوشتن، علاوهبر نوشتن کلماتی که خواندن آنها دشوار است، تمایل دارند در هنگام برقراری ارتباط با دیگران از کلمات غلط نیز استفاده کنند.
علت دیسگرافیا، هنوز بهطور دقیق مشخص نیست. با این حال گفته شده است که بیشتر، ماهیت ژنتیکی دارد. البته در بزرگسالان میتواند به دنبال یک رویداد آسیبزا مانند سکته مغزی ایجاد شود.
برای رزرو نوبت و مشاوره جهت درمان اختلالات یادگیری تماس بگیرید.
انواع اختلال یادگیری در نوشتن
وقتی صحبت از اختلال یادگیری نوشتن کودکان میشود؛ در واقع منظور ما سه نوع اختلال است؛ که برای هر کدام از روش درمانی مناسب باید استفاده کرد. انواع اختلال یادگیری در نوشتن کودکان، شامل اختلال املا نویسی، اختلال در ترکیب و اختلال در دست خط و… است.
مشکل در املا نویسی
مشکلی که کودکان در اختلال املا نویسی دارند، عدم توانایی هماهنگی بین صداها و حروف است. نداشتن مهارت هجی کردن و عدم برقراری تطابق بین واجها و نوشتهها مانع از پیشرفت مهارت نوشتن در کودکان اختلال نوشتن میشود.
عدم توانایی ترکیب
یکی از نشانههای افراد مبتلا به اختلال ترکیب، ناتوانی در تبدیل زبان گفتار به زبان نوشتار است. این مشکل سبب میشود که در مهارت انشا نویسی بسیار ضعیف عمل کنند، بهخاطر اینکه در ترکیب درست نوشتن کلمات اختلال دارند.
دست خط نامناسب
اگر کودک شما کلمات را ناخوانا، نامرتب و آهسته مینویسد، دارای اختلال دست خط است. این مشکل با بدخط نوشتن تفاوت دارد. خیلی از کودکان در اوایل یادگیری نوشتن ممکن است بدخط بنویسند، اما نه در حدی که ناخوانا باشد.
عدم توانایی برنامهریزی
کودکان ممکن است مشکلاتی در برنامهریزی و تنظیم ایدههای خود برای نوشتن داشته باشند. ناتوانی در ترتیب منطقی ایدهها و چیدمان موارد نوشتاری میتواند از مشکلات این دسته باشد.
عدم توانایی نگارش
برخی از کودکان ممکن است به دلیل اختلال در توانایی نگارش، کلمات یا جملات را به صورت صحیح ننویسند. نقص در مهارتهای نگارشی یا ناتوانی در ترکیب کلمات و جملات میتواند موجب این اختلال شود.
عدم توانایی تولید افکار
برخی از کودکان ممکن است مشکل در تولید افکار جدید و متنوع برای نوشتن داشته باشند. علت این نوع از اختلال میتواند ناتوانی در خلق ایدههای جدید، کمبود تنوع در مطالب نوشتاری و کسلکنندگی باشد.
عدم انتخاب واژگان مناسب
برخی از کودکان ممکن است دچار مشکل در انتخاب واژگان مناسب برای بیان افکار خود باشند. نقص در دایره واژگان یا ناتوانی در استفاده از واژگان مناسب میتواند به این اختلال منجر شود.
در مورد دکتر معصومه قاسمی روانشناس کودک و روانشاسی کودک با خواندن مقاله
“دکتر معصومه قاسمی روانشناس کودک” بیشتر آشنا شوید.
اختلال در نوشتن چه آسیبهایی را به دنبال دارد؟
اختلال یادگیری نوشتن فقط محدود به دست خط بد نیست و دانش آموزان درگیر آن با مشکلات دیگری دستوپنجه نرم میکنند. کودکان مبتلا به این اختلال، اغلب در هنگام نوشتن در تمرکز روی چیزهای دیگر مشکل دارند. به همین خاطر؛ مانند دیگران نمیتوانند در طول کلاس نکته برداری کنند. توجه و تمرکز زیاد آنها برای نوشتن کلمات روی برگه باعث از قلم افتادن برخی از کلمات میشود.
ناتوانی در مهارت نوشتن، باعث ایجاد این نگرش در اطرافیان میشود که این کودکان شلخته و تنبل هستند. تمام این موارد سبب کاهش عزت نفس، اضطراب، ناامیدی، عدم اعتماد به نفس و نگرش منفی به مدرسه در دانشآموزان با اختلال یادگیری و نوشتن، خواهند شد.
دیسگرافیا چه زمانی قابل تشخیص است؟
تشخیص به موقع اختلالات یادگیری در درمان آن بسیار موثر است. به همین خاطر؛ بسیاری از والدین سوال میپرسند که چه زمانی دیسگرافیا قابل تشخیص است. اختلال یادگیری نوشتن ممکن است در اوایل دوره پیش دبستانی خود را نشان دهد. زمانی که کودکان در نگه داشتن مداد، ردیابی خطوط، نقاشی، نوشتن یا انجام کارهای حرکتی مشابه با مشکل روبهرو میشوند و به نوعی رفتار آنها در نوشتن عادی نیست. البته این اختلال میتواند در دوره ابتدایی و حتی راهنمایی نیز خودش را نشان دهد.
تشخیص سن دقیق دیسگرافیا یا اختلال یادگیری در نوشتن که خودش را نشان میدهد، کار دشواری است. به خاطر اینکه بسیاری از کودکان مبتلا تا سالها تشخیص داده نمیشوند. بنابراین میتوان گفت که زمان تشخیص دیسگرافیا، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با مراجعه به مراکز کاردرمانی و انجام یک سری از تستها میتوان به موقع متوجه آن شد.
اختلال یاگیری نوشتن با چه علائم و نشانههایی همراه است؟
یکی از اصلیترین نشانههای دیسگرافیا، دست خط نامرتب است. بااینحال؛ این اختلال ممکن است با نشانههای دیگری هم همراه باشد. البته مانند دیگر اختلالات یادگیری، علائم دیسگرافیا میتواند خفیف تا شدید باشد. همچنین نحوه بروز آن در سنین مختلف نیز متفاوت است. برخی از علائم رایج اختلال یادگیری نوشتن شامل موارد زیر میشود.
– نداشتن فاصله مناسب بین حروف
– عدم توانایی در نوشتن روی خطوط مستقیم
– اندازه بزرگ نوشتن حروف
– پاک کردن مکرر متن
– مشکل در کپی کردن مطالب
– استفاده بیش از حد از رنگهای پررنگ در نوشتار
برای رزرو نوبت و مشاوره جهت درمان اختلالات یادگیری تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید،
- ناتوانی در صحیح نوشتن شکل حروف
- املای ضعیف
- اشکال در درست نویسی و نقطهگذاری
- عدم پاراگراف نویسی صحیح
- قرینه نوشتن کلمات
- آهسته نوشتن
- گفتن کلمات با صدای بلند در حین نوشتن آنها
- از قلم افتادن برخی از حروف یا کلمات در یک جمله
- محکم و ناجور نگه داشتن قلم
- گرفتگی یا درد انگشتان، مچ و کف دست هنگام نوشتن
- نگهداشتن وضعیت دست و بدن در حالت غیرمعمول
- از چپ به راست نوشتن کلمات فارسی
نکته: در صورت مشاهده برخی از این علائم در کودک خود، نسبت به آن بیتوجه نباشید و برای تشخیص درست با یک مشاور صحبت کنید.
بهترین رفتار با کودکان دارای اختلال یادگیری نوشتن
اولین قدم برای درمان موثر اختلال یادگیری در نوشتن کودکان، تشخیص صحیح و به موقع آن است. اگر احساس میکنید کودک شما در نوشتن و گرفتن مداد عادی نیست و انجام تکالیف مدرسه برای او دشوار است؛ در وهله اول باید به یک متخصص و روانشناس حرفهای در زمینه اختلالات یادگیری مراجعه کنید.
کارشناس اختلال یادگیری در نوشتن با انجام تستهای مربوطه، مانند: نحوه گرفتن مداد، وضعیت دست در هنگام نوشتن، بررسی توانایی شنیداری، روند نوشتن و… بهراحتی میتواند این ناتوانی را تشخیص دهد. بهمحض تشخیص، باید برای درمان آن اقدام کرد. متخصص کاردرمانی مهارتهای لازم را در زمینه درمان اختلال یادگیری و نوشتن به شما ارائه میدهد.
بهترین درمان اختلالات یادگیری نوشتن
خوشبختانه روشهای زیادی برای کمک به اختلال یادگیری در نوشتن کودکان وجود دارد. البته تا کنون درمان قطعی و دارویی صددرصد برای برطرف کردن اختلالات یادگیری نوشتن پیدا نشده است. بااینحال؛ روشها و ابزارهای درمانی زیادی وجود دارد، که میتوانند به کاهش و مدیریت بهتر علائم این اختلال کمک کنند. والدین کودک و معلم او بیشترین نقش را در درمان ناتوانی یادگیری نوشتن ایفا میکنند. بنابراین بسیار مهم است که با حوصله به تمام راهنماییهای کارشناس کاردرمانی گوش فرا دهند. در ادامه این بخش به مهمترین تکنیکهای درمان اختلال یادگیری در نوشتن اشاره میکنیم.
روش روان درمانی
یکی از روشهای موثر برای درمان اختلال یادگیری نوشتن، روان درمانی است. در واقع این درمان توسط یک روانشناس با تجربه، در زمینه درمان اختلالات یادگیری انجام میشود. متخصص روانشناس، با تشخیص علائم کودک، انواع بازیها و تمرینات موثر را برای درمان او، انتخاب میکند.
روش دارو درمانی
در برخی از مواقع با تشخیص پزشک لازم است که کودک دارای اختلال یادگیری، دارو مصرف کند. دقت داشته باشید که دارو درمانی به تنهایی برای کنترل و مدیریت اختلال یادگیری کافی نخواهد بود. در کنار آن، روان درمانی و انجام برخی از تکنیکها نیز لازم است.
حتما برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علت اختلالات یادیگری و درمان آن، مقاله
“درمان اختلال یادگیری در کودکان + راهکار” را بخوانید.
روش درمانی نوروفیدبک
یکی از راهکارهای موثر در علم روانشناسی است؛ که هیچ گونه عوارض جانبی و دردی ایجاد نمیکند. این روش نوین در درمان اختلالات یادگیری بسیار موثر است. در واقع روش درمانی نوروفیدبک، فعالیتهای مغز را بهبود میبخشد.
چند راهحل موثر برای کمک به کودک با اختلال یادگیری نوشتن در خانه
- از کودک خود بخواهید با استفاده از انگشتانش کلمات را روی شن بنویسد، این تمرین باعث میشود تا بهتر بتواند کلمات را به ذهن بسپارد.
- اجازه دهید که کودک شما با استفاده از کامپیوتر کلمات را تایپ کند. نوشتن کلمات به این نحو باعث افزایش سرعت نوشتن و کاهش استرس در او میشود.
- یکی دیگر از روشهای درمان اختلال یادگیری نوشتن، تکرار کلمات با صدای بلند در حین نوشتن است. این تمرین باعث افزایش تمرکز و درگیر کردن قسمتهای مختلف مغز میشود.
- در صورتی که دست کودک شما کوچک است و عضلات ضعیفی دارد، برای نوشتن باید از مدادهای باریک و تا حدی کوتاه استفاده کند.
- برخی از اشکال هندسی را روی برگه نقاشی کرده و از کودک بخواهید با قیچی آنها را جدا کند.
برای اینکه مشکل فاصلهگذاری و عدم نوشتن روی خط مستقیم بهبود پیدا کند، از کودک بخواهید که روی برگههای خطدار و برجسته کلمات را بنویسد.
برای تقویت عضلات دست کودک، از او بخواهید که کاغذهای باطله را مچاله کند. تمرین باز و بسته کردن بند کفش و زیپ هم میتواند موثر واقع شوند.
انجام بازیهایی مانند پازل اتصال نقاط یا ردیابی خطوط تا حدی به تقویت نوشتن کودک کمک میکنند.
بیشتر بخوانید،
“درمان اختلال یادگیری در ریاضی چیست؟ تشخیص اختلال یادگیری در ریاضی“
چند راهحل موثر برای درمان اختلال نوشتن در مدرسه
- با توجه به اینکه کودکان با اختلال یادگیری نوشتن، کلمات را بسیار آهسته و کُند مینویسند. لازم است برای درمان و کاهش استرس این کودکان در مدرسه، هنگام آزمون زمان بیشتری به آنها داده شود.
- بهتر است از دانشآموزان دارای اختلال نوشتن به جای آزمونهای کتبی، آزمون شفاهی گرفته شود.
- معلم نباید زیاد به آنها سخت بگیرد. به عنوان مثال در برخی از مواقع به کودک دارای اختلال یادگیری نوشتن، اجازه استفاده از فرهنگ لغت داده شود.
- در صورت امکان اجازه استفاده از نرمافزارهای پردازش کلمه به این کودکان داده شود.
اگر احساس میکنید کودک شما در نوشتن و مهارتهای حرکتی مشکل دارد، این احتمال وجود دارد که مشکل فراتر از تنبلی یا بیانگیزگی او باشد. بنابراین دست از سرزش و مسخره کردن کودک بردارید. برای تشخیص اختلال یادگیری نوشتن، بهترین راهحل مراجعه به مراکز درمانی و درخواست کمک از یک مشاور با تجربه است.
ایدههای مختلفی برای درمان اختلالات یادگیری وجود دارد. با این حال با توجه به سن کودک و نشانههای اختلال خواندن و نوشتن، نحوه درمان و تمرینات او متفاوت خواهد بود. اگر برای تشخیص یا درمان اختلال یادگیری خواندن و نوشتن در کودک خود، به دنبال یک مرکز کاردرمانی با تجربه هستید، از طریق شمارههای تماس ما میتوانید از بهترین مشاورین درخواست کمک و راهنمایی کنید.
نرم افزارهای پردازش کلمات می بایست با اجازه پزشک همراه باشد؟
الزامی نیست